Duha Namazı ve Kuşluk Namazı: Ekonomik Perspektiften Zaman Yönetimi ve Seçimlerin Sonuçları Kaynakların sınırlılığı, insanlar için her zaman önemli bir problem olmuştur. Zaman, özellikle modern toplumlarda giderek daha değerli bir kaynak haline geliyor. Bir ekonomist olarak, insanlar arasındaki seçimleri ve bu seçimlerin toplumsal refah üzerindeki etkilerini anlamak, büyük ölçüde bu sınırlı kaynakların nasıl yönetildiğiyle ilgilidir. Zamanın verimli kullanımı, bireylerin hem kişisel refahlarını hem de toplumsal faydayı artırabilecek bir faktördür. Ancak zamanın bu verimli kullanımı, bazen geleneksel inançlarla iç içe geçmiş bir şekilde de karşımıza çıkar. Bu yazıda, dua ve ibadetle ilgili bir konu olan “duha namazı” ve “kuşluk namazı” kavramlarını,…

Bir Kadeh Kaç CC? Psikolojik Bir Mercekten Bakış İçki Ölçülerinin Ardındaki Psikoloji Bir psikolog olarak, sıkça karşılaştığım bir soruyla başlamak istiyorum: “Bir kadeh kaç cc?” Bu basit görünse de, aslında birçok insanın bilinçli ya da bilinçsiz olarak yaşadığı psikolojik bir deneyimin yansımasıdır. Duygusal bir boşluk, toplumsal normlar ve bireysel farkındalık eksiklikleri, bir kadeh içkisini şekillendirirken, bu soruyu sormanın ardında çok daha derin bir anlam yatmaktadır. İnsanların içki ölçülerine yönelik takıntıları, tüketim alışkanlıkları, toplumsal statü arayışı ve duygusal tatmin gibi faktörlerle sıkı sıkıya ilişkilidir. Gelin, bu soruyu daha detaylı bir şekilde, bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji boyutlarıyla ele alalım. Bilişsel Perspektiften:…

Ekonomistin Girişi Kıt kaynaklar, seçim yapılması gereken alanlar ve beklenen sonuçlar… Bu üçlü, yalnızca ekonomi biliminin değil, aynı zamanda sinema aracılığıyla toplumsal mesajlarla kurulan anlatıların da temelidir. Bir film izlerken sadece üstü kapalı bir hikâyeye değil, aynı zamanda o hikâyenin arkasında yatan karar mekanizmalarına, güç ilişkilerine ve dağılımdışı kazançlara dikkat etmek mümkündür. Bu perspektiften bakıldığında Get Out (Türkçede “Kapan” olarak da anılıyor) filmi, sadece korku‑gerilim türünde bir yapım değil, ekonomik anlamda kaynakların (beden, zihin, sermaye), tercihlerin (kim kimle, hangi sistemle işliyor) ve toplumsal refahın (kimin yararına varılıyor) yeniden üretildiği bir sahne gibidir. Bu yazıda, “Kapan filmi ne anlatıyor?” sorusunu ekonomik…

İstinat Duvarı M2 Nasıl Hesaplanır? Bir Edebiyatçının Gözünden Kelimeler, dünyayı nasıl algıladığımıza, nasıl inşa ettiğimize ve nihayetinde nasıl dönüştürdüğümüze dair güçlü bir etkiye sahiptir. Tıpkı bir şairin kelimeleriyle dünyayı yeniden şekillendirmesi gibi, mühendisler de betonu, tuğlaları ve taşları kullanarak çevremizi inşa eder. Ancak bazen, bir inşaatın arkasında yatan hesaplamalar ve teknik detaylar, tıpkı bir edebi yapıtın altındaki katmanlı anlamlar gibi derinleşebilir. Bugün, belki de oldukça teknik bir konu olan “istinat duvarı m2 hesaplaması”na, bir edebiyatçının bakış açısıyla yaklaşmayı deneyeceğiz. Bir Metnin Struktürü: İstinat Duvarı Gibi İstinat duvarı, tıpkı bir edebi yapıt gibi katmanlıdır. Bir duvar, doğrudan gözlemlenebilen bir yapıdır, fakat…

İstihareye Nasıl Yapılır? Güç, İktidar ve Toplumsal Düzen Üzerine Bir Siyaset Bilimi Analizi Toplumsal düzenin temellerini şekillendiren güç ilişkileri, iktidar yapılarını ve ideolojik bakış açılarını anlamadan, vatandaşlık olgusunun ne anlama geldiğini tam olarak kavrayamayız. Bir toplumda iktidar nasıl işler? Hangi araçlar, toplumsal etkileşimleri kontrol etme konusunda stratejik önem taşır? Bu sorular, siyaset bilimci olarak bize güç dinamiklerini ve toplumsal yapıyı anlamada kritik ipuçları sunar. Ancak, bu soruları kadınların ve erkeklerin bakış açıları doğrultusunda ele aldığımızda, güç, strateji ve toplumsal düzen üzerine daha derin bir keşfe çıkarız. Sadece iktidar ilişkilerinin değil, bu ilişkilerin toplumsal düzende nasıl işlediğinin de oldukça önemli olduğunu…

İlim Ne Denir? Toplumsal Yapıların, Cinsiyet Rolleri ve Kültürel Pratiklerin Analizi Bir toplumu anlamak, yalnızca bireylerin günlük yaşamlarını gözlemlemekle kalmaz, aynı zamanda bu bireylerin toplumsal yapılarla, normlarla ve değerlerle olan ilişkilerini incelemeyi gerektirir. Bir araştırmacı olarak, toplumsal dinamiklerin karmaşıklığını çözümlemeye çalışırken, insanların “ilim” anlayışlarının ne denli kültürel ve toplumsal bağlamlarla şekillendiğini görmek her zaman ilgi çekici olmuştur. İlim, yalnızca bilgi edinmekle ilgili bir kavram olmanın ötesinde, toplumsal statüler, güç ilişkileri ve cinsiyet rolleriyle derinden bağlantılıdır. İlim, tarihsel olarak, toplumsal yapılar tarafından şekillendirilmiştir. Farklı toplumlarda ilmin kaynağı ve erişilebilirliği, genellikle toplumsal normlar ve kültürel pratiklerle belirlenmiştir. Örneğin, bazı kültürlerde erkeklerin ilimle…

İhtilal Aşaması: Toplumun Değişim Noktası Siyaset bilimi, toplumsal güç ilişkileri ve iktidarın doğasını anlamaya yönelik derinlemesine bir inceleme alanıdır. Bu çerçevede, toplumsal düzenin temelleri ve iktidarın yeniden şekillendiği anlar, devletin, toplumun ve bireylerin geleceğini belirleyen kritik noktalardır. İhtilal aşaması, bu dönüşümün en dramatik ve dikkat çekici dönemidir. Peki, ihtilal aşaması ne demektir? Toplumlar neden ve nasıl bu aşamaya gelir? Bu yazıda, ihtilal aşamasının dinamiklerini, güç ilişkilerini, ideolojik çerçeveyi ve kadın-erkek perspektiflerinin nasıl şekillendiğini ele alacağız. İktidarın Sarsılması: İhtilalin Temel Dinamiği İhtilal aşaması, toplumdaki mevcut düzenin sarsıldığı, güç yapıların çatışmaya girdiği ve iktidarın el değiştirmeye başladığı bir süreçtir. İktidar, her toplumda…

Bilgisayar İşlemcisi Kaç Olmalı? Doğru Seçimi Anlamak Tarihsel Arka Plan Bilgisayar işlemcilerinin (CPU) evrimi, aslında modern bilişimin temel taşlarından biridir. Başlangıçta tek çekirdekli işlemciler kullanılırken, teknoloji ilerledikçe çok çekirdekli mimariler yaygınlaştı. Örneğin, çok çekirdekli mimariler sayesinde paralel işlem kapasitesi artmış oldu. [1] Bu durum, işlemcinin yalnızca saat hızıyla değil, kaç çekirdeğe sahip olduğu ve hangi mimariyle üretildiğiyle de alakalı olduğunu gösterdi. Zamanla yazılımlar da bu çok çekirdekli yapıya adapte olmaya başladı ve kullanıcı ihtiyaçları çeşitlendi. İşlemcilerin “çekirdek sayısı” yanı sıra “iş saat hızı (GHz)”, “önbellek kapasitesi”, “mimari verimlilik” gibi kavramlar önem kazandı. Bu tarihsel süreç, günümüzde “kaç çekirdek yeterli?” ya…

SAR Nedir? Uzaktan Algılama Üzerine Felsefi Bir Bakış Bilgi, insanlık tarihinin her döneminde, kendisini sorgulayan bir arayışa dönüşmüştür. Her bir yeni buluş, düşüncenin sınırlarını genişletirken, aynı zamanda bu bilgiye dair soruları da ortaya koyar. Teknolojik ilerleme, insanları yeni sorularla karşı karşıya bırakırken, doğrudan gözlemlerimizin ötesine geçmeye ve algı sınırlarımızı aşmaya olanak tanır. Uzaktan algılama da bu tür teknolojilerden biridir ve kendi içinde epistemolojik, ontolojik ve etik meseleler barındırır. Peki, SAR (Synthetic Aperture Radar) nedir ve bu teknoloji, insanın bilgiyi nasıl algıladığı ve kullandığı üzerine ne gibi felsefi soruları gündeme getirir? SAR ve Uzaktan Algılama Teknolojisi: Bir Tanımlama SAR, bir radar…

Polonya Resmi Dili ve Ekonomik Perspektif: Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları Ekonomist Bakış Açısıyla: Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları Ekonomi, temelde kaynakların sınırlılığına dayanır. İnsanlar ve toplumlar, sınırlı kaynaklarla en iyi şekilde nasıl fayda sağlayacaklarına karar verirken, bu kararlar sadece bireysel değil, toplumsal ve hatta kültürel düzeyde geniş etkiler yaratır. Ekonomistlerin üzerinde düşündüğü en önemli konulardan biri, yapılan seçimlerin uzun vadeli sonuçlarıdır. Aynı şekilde, dil seçimleri de toplumsal ve ekonomik açıdan çok büyük bir öneme sahiptir. Polonya’nın resmi dili, Lehçe (Polski), sadece dilsel bir tercih olmanın ötesinde, ülkenin kültürel ve ekonomik yapısını, toplumsal etkileşimlerini ve dış dünya ile olan ticaret…